Interviews

Op zoek naar oplossing Nicaraguaans raadsel

Journalist Sarah-Jayne Nogarede voor Universiteit Leiden april 2013

Interview met archeoloog Alex Geurds die onderzoek doet in de jungle van Nicaragua.

Op zoek naar oplossing Nicaraguaans raadsel

‘Zestig kilometer lopen op een dag, door manshoge junglevegetatie en in 35° Celsius. Dat is zwaar, maar ook geweldig.’ Archeoloog Alex Geurds doet onderzoek in het amper onderzochte Nicaragua, en krijgt daarvoor nu een Global Exploration Grant van de National Geographic Society.

Heuveltjes in cirkels

‘Bijna alles wat ik vind is nieuw. Normaal heb je ander onderzoek om dat van jou mee te vergelijken, maar niet in Nicaragua. Archeologisch gezien is het echt terra incognita’, vertelt Geurds. De Global Exploration Grant krijgt hij voor zijn onderzoek naar een unieke site van voor de Spaanse kolonisatie. Er bevinden zich ruim 500 heuveltjes van steen en aarde, die samen acht cirkelbogen vormen. ‘De site was al wel bekend, en dit soort heuveltjes zie je overal in Nicaragua, maar pas toen we alles inmaten bleek om hoevéél heuvels het gaat, en kwamen op onze kaarten ineens die cirkelvormen tevoorschijn.’

Waarom en hoe?

De cirkels zijn alleen vanuit de lucht te herkennen, dus Geurds wil weten waarom de bouwers zoveel moeite deden. ‘Hoe kregen ze die cirkelbogen zo volmaakt rond? Wanneer zijn de heuvels gemaakt, en zijn ze allemaal tegelijk gebouwd, of juist over een veel langere periode? Dat zijn vragen waar ik nu antwoord op wil vinden.’

Onrustige periode

Nicaragua kent een roerige geschiedenis, waardoor het land voor archeologen lange tijd ontoegankelijk was. ‘In de jaren ’20 was er wel onderzoek. Er waren veel objecten van goud en jade, die je nu terugziet in Westerse musea.’ Tot aan het eind van het millennium kende Nicaragua vervolgens een opeenvolging van dictatoriale onderdrukking, revolutie en ingrijpende hervormingen. Maar nu wordt het volgens Geurds langzaamaan weer rustiger. ‘Hoewel er naast dat van mij nog steeds maar één ander buitenlands onderzoeksteam werkt.’

Zwart gat in duiken

Geurds kreeg al een Rubicon- en een Veni-subsidie van NWO, en dit is de derde keer dat National Geographic hem steunt. Eerder deed hij onderzoek naar enorme mensbeelden in Nicaragua. ‘We kenden deze beelden alleen uit musea, niemand had ze nog in context bestudeerd. Ik wilde graag dat zwarte gat in duiken.’ Dat is, denkt Geurds, ook de reden dat National Geographic in hem geïnteresseerd is. ‘Zij opereren ook graag op de rand, houden van nieuwe ontdekkingen.’

Met een biertje op de laadklep

In Nicaragua wordt Geurds vaak gevraagd om op afgelegen plekken te komen kijken naar archeologische vondsten. ‘Er zijn hier amper wegen, en vervoer gaat dus voornamelijk per ezel. Met een beetje pech is er ergens markt op de dag van je reis, zodat er nergens ezels te vinden zijn. Dan kan je zestig kilometer teruglopen door de tropische hitte. Maar als je dan terug bent, en je zit met een biertje op de laadklep van de pick-up naar de immense sterrenhemel te staren, dat is de ervaring van je leven.’ Hij lacht. ‘Voor studenten dan. Ik ga het nog heel vaak overdoen.’

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply